İçindekiler
Türkiye’de oturan vatandaşlar ile Türkiye’de ikamet etmekte iken Sosyal Güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından, 5510 sayılı kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışma hayatında bulunmayan sigortalı olarak faaliyet göstermekle beraber, 1 ay içerisinde 30 günden az çalışan veya tam gün faaliyet göstermeyenler. Kendi sigortalılıkları sebebiyle Türkiye’de Sosyal
Güvenlik kanunlarına göre yaşlı ya da malullük aylığı almayan vatandaşlar ile 18 yaşını dolduran vatandaşlar. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce mülga kanunlara göre kendi isteklerine bağlı bir şekilde sigortalı çalışmaya devam edenler ile herhangi bir işleme gerek duymaksızın kanun kapsamında isteğe bağlı bir şekilde sigortalılıkları devam ettirileceklerdir.
İlk kez kendi isteklerine bağlı bir şekilde sigortalı olarak faaliyet göstermek isteyenlerin örneği sosyal sigorta işlemleri yönetmeliğinin ekinde bulunan “isteğe bağlı sigorta giriş bildirgesi” şeklinde ikametgâhlarının bulunmuş olduğu Sosyal Güvenlik İl müdürlüklerine ya da sosyal güvenlik merkezlerine başvurmaları şeklinde ve işlemler gerçekleştirilir.
5434 sayılı kanunun mülga şekilde bulunan 12. maddesi gereğince kendi isteklerine bağlı bir şekilde iştirakçilik başvuruları Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü- sigortalı tescil ve hizmet Daire Başkanlığı adresine yapılır. İsteğe bağlı sigorta başlangıcı genellikle müracaat edilen kuruma bu kaydın ulaşmasının ardından takip edecek günden sonra başlar.
İsteğe bağlı bir şekilde sigorta pirimi, primi esas teşkil eden kazancın alt sınır ile üst sınır olarak belirlenmiş çizgileri arasında sigortalı tarafından belirlenmiş primine esas hak edilen aylık kazancın %32’si kadardır. Bunun %20’si malullük ile yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, %12’si de genel sağlık sigortası primi olarak adlandırılır.
İsteğe bağlı sigortalılığın devam etmesinde belli bir süre prim ödeme durumunun meydana gelmesi halinde sigortalılığın sona ermesi uygulaması kaldırılarak ait olunan ayın primi En geç 12 ay içerisinde ödenmeyen sigortalı vatandaşın o aya ait olan primini ödeme imkânı olmayacak. Ve 12 ay geçiş göstermedikçe diğer aylara ait primlerin gecikme zammı ile beraber ödenmesi imkânı ve talep ya da ölüm gibi durumların dışında ise bağlı sigortalılık sonuçlandırılmayacaktır.